หลับไม่สนิท เสี่ยงสุขภาพพังมากกว่าที่คิด ตอนที่ 2
ดูแลตัวเองอย่างไร เมื่อนอนหลับไม่มีคุณภาพ ใน ตอนที่ 1 เราได้พูดถึงผลกระทบของการนอนหลับไม่สนิท ที่ส่งผลร้ายแรงทั้งต่อร่างกายและจิตใจ ไม่ว่าจะเป็นระบบหัวใจ สมอง ภูมิคุ้มกัน หรือสุขภาพจิตใจ วันนี้เราจะพาคุณมาดู แนวทางการดูแลตนเองเบื้องต้น ที่สามารถช่วยฟื้นฟูคุณภาพการนอนหลับให้ดีขึ้นได้ง่าย ๆ จากที่บ้าน
7 วิธีง่าย ๆ ช่วยให้นอนหลับลึกขึ้นได้ที่บ้าน
1. จัดตารางการนอนให้สม่ำเสมอ
- พยายามเข้านอนและตื่นให้ตรงเวลาในทุกวัน รวมถึงวันหยุด
- การนอนให้เป็นเวลาจะช่วย “ตั้งนาฬิกาชีวิต” ให้สมองจดจำว่าควรผ่อนคลายเมื่อถึงเวลานอน
2. งดใช้อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ก่อนนอน
- แสงสีฟ้าจากหน้าจอมือถือ/คอมพิวเตอร์/ทีวี จะยับยั้งการหลั่ง เมลาโทนิน ซึ่งเป็นฮอร์โมนสำคัญที่ช่วยให้นอนหลับ
- ควรปิดหน้าจออย่างน้อย 30-60 นาทีก่อนนอน
3. สร้างสภาพแวดล้อมที่เหมาะกับการนอน
- ห้องนอนควรมีอุณหภูมิสบาย ไม่ร้อนหรือหนาวเกินไป
- ปิดไฟหรือใช้ไฟสลัว ๆ เพื่อกระตุ้นเมลาโทนิน
- ใช้เครื่องฟอกอากาศหรือกลิ่นอโรม่าอ่อน ๆ ช่วยให้รู้สึกผ่อนคลาย
4. หลีกเลี่ยงคาเฟอีนและแอลกอฮอล์ในช่วงเย็น
- คาเฟอีน (ในกาแฟ ชา เครื่องดื่มชูกำลัง) อยู่ในร่างกายได้นานถึง 6 ชั่วโมง
- แอลกอฮอล์แม้จะทำให้ง่วงตอนแรก แต่ส่งผลต่อคุณภาพการนอน ทำให้นอนไม่ลึกและตื่นกลางดึก
5. ฝึกผ่อนคลายจิตใจก่อนนอน
- ลองทำสมาธิ ฝึกหายใจลึก ๆ หรือโยคะเบา ๆ ช่วยลดความเครียดและความคิดฟุ้งซ่าน
- การผ่อนคลายจิตใจก่อนนอนช่วยให้นอนหลับเร็วขึ้นและลึกขึ้น
6. งดงีบระหว่างวันนานเกินไป
- หากต้องการงีบกลางวัน ควรจำกัดไม่เกิน 20–30 นาที
- การงีบเกิน 1 ชั่วโมงอาจทำให้วงจรการนอนตอนกลางคืนเสีย
7. ใช้เตียงเฉพาะสำหรับนอน
- อย่าใช้เตียงเป็นที่ทำงานหรือกินข้าว เพราะสมองจะสับสนว่าเตียงคือพื้นที่พักผ่อนจริงหรือไม่
- ใช้เตียงแค่สำหรับนอนและผ่อนคลาย จะช่วยสร้าง “เงื่อนไขทางจิต” ให้รู้สึกง่วงทันทีเมื่อขึ้นเตียง
แล้วถ้าปรับพฤติกรรมแล้วยังนอนไม่สนิท?
หากคุณลองปรับวิถีชีวิตตามคำแนะนำข้างต้นแล้ว แต่ยังคงมีอาการ:
- ง่วงมากผิดปกติแม้นอนนาน
- สะดุ้งตื่นกลางดึกเป็นประจำ
- ปวดหัวตอนเช้า หงุดหงิด สมาธิสั้น
- กรนเสียงดัง หรือมีคนทักว่าหยุดหายใจขณะนอน
อย่าละเลย! คุณอาจกำลังเผชิญกับ ภาวะนอนหลับผิดปกติ ที่จำเป็นต้องได้รับการวินิจฉัยโดยแพทย์เฉพาะทาง เช่น การตรวจการนอนหลับ (Sleep Test)
สรุป
เริ่มต้นจากบ้าน ปรับง่าย แต่ได้ผล การดูแลคุณภาพการนอน ไม่จำเป็นต้องพึ่งยานอนหลับเสมอไป หากคุณเริ่มจาก การปรับพฤติกรรมและสภาพแวดล้อมที่บ้าน ก็สามารถสร้างความเปลี่ยนแปลงที่ยั่งยืนได้แล้ว แต่หากปัญหายังไม่ดีขึ้น อย่ารอให้ร่างกายส่งสัญญาณรุนแรง ศูนย์ตรวจการนอนหลับสามารถช่วยคุณ วินิจฉัยต้นเหตุที่แท้จริง และแนะนำแนวทางการรักษาอย่างตรงจุดได้ เพื่อให้คุณกลับไปนอนหลับได้อย่างลึก...และตื่นมาพร้อมสุขภาพที่แข็งแรงในทุกเช้า